Wintertijd: Waarom Mammie de Mammoet nu een uurtje langer onder haar dekentje kruipt
Zondag is het weer zover. De klok gaat een uur achteruit. Wintertijd. Of zoals ik het noem: de jaarlijkse collectieve jetlag zonder vakantie. Terwijl de overheid ons geruststelt met “je krijgt een uur extra slaap”, weet iedereen met kinderen, huisdieren of een interne klok die niet van digitale manipulatie houdt: dit is geen feest, dit is chaos in slow motion.
Wat is wintertijd eigenlijk? Wintertijd is de ‘normale’ tijd. De tijd zoals God, de mammoet en de NS het bedoeld hebben. In maart zetten we de klok een uur vooruit (zomertijd), zodat we langer van het daglicht kunnen genieten. In oktober draaien we dat weer terug. Waarom? Omdat het ooit handig was voor boeren en energiebesparing. Tegenwoordig vooral handig voor mensen die graag in het donker naar hun werk fietsen en zich afvragen waarom ze überhaupt nog bestaan. Angela de Jong zou zeggen: “Het is alsof je hersenen een aflevering van Boer Zoekt Vrouw moeten verwerken terwijl ze nog in de Expeditie Robinson-stand staan.” En ze heeft gelijk. Ons bioritme is een diva. Die wil regelmaat, ritme, rust. Niet ineens een uur eerder wakker worden omdat de zon denkt: “Surprise!”
Mensen voelen zich vermoeider, prikkelbaarder en hebben meer moeite met concentratie. Slaapproblemen nemen toe, vooral bij kinderen en ouderen. De kans op verkeersongelukken stijgt in de dagen na de klokwissel. Kortom: je hersenen zijn boos. En je lichaam? Dat denkt dat je een jetlag hebt opgelopen in Leerdam maar de dieren dan? Dieren zijn nog erger dan peuters. Die snappen niks van klokken. Honden staan een uur te vroeg bij hun voerbak. Koeien geven minder melk. En katten? Die staren je aan met een blik van: “Waarom ben jij zo traag, mens? Zelfs de vogels lijken in de war. Alsof ze denken. Was dit nou de ochtendshift of de avondronde?” De natuur is een klok loos wonder, en wij mensen blijven maar draaien aan de wijzers alsof we de baas zijn.
Mammie de Mammoet en de wintertijd. Onze wollige vriendin, mascotte van verandering en comfort. Mammie is geen fan van wintertijd. Ze houdt van routines, van warme dekentjes en van knuffels op vaste tijden. Als de klok ineens zegt: “Het is nu een uur eerder,” dan kruipt Mammie nog dieper onder haar mammoetdeken en fluistert: “Laat me met rust, ik ben in winterslaapmodus. Voor Mammie betekent wintertijd: een uur langer dromen over warme chocolademelk en kampvuurverhalen. Verwarring over wanneer ze haar dagelijkse knuffelronde moet doen. Extra tijd om haar mammoetblog te schrijven over hoe mensen zichzelf gek maken met klokken.
En ik zelf ben zoals jij. Een mens met een hoofd vol ideeën, een hart vol routines en een lichaam dat denkt: Waarom is het ineens zo donker? Als creatieve verhalenverteller en voormalig chef-kok en nu actief in de IT weet ik dat timing alles is. zelfs in het leven. Wintertijd is voor mij een reminder dat we soms moeten vertragen. Dat we een uurtje extra kunnen gebruiken om te reflecteren, te rusten, of gewoon een extra aflevering van Heel Holland Bakt te kijken zonder schuldgevoel.
Even een paar tips om de wintertijd te overleven
Ga op tijd naar bed, ook al voelt het als 20:00.
Laat je huisdieren langzaam wennen aan het nieuwe ritme.
Gebruik het extra uur voor iets leuks: een wandeling,
een boek, een Mammie-knuffel.
En vooral: wees lief voor jezelf.
Je bent geen klok. Je bent een mens.
Wintertijd is geen ramp, maar ook geen feestje. Het is een jaarlijkse reminder dat we leven in een wereld die draait om tijd, maar dat we soms mogen stilstaan. Mammie doet dat al. Misschien moeten wij haar voorbeeld volgen. Dus zet je klok terug, trek je warmste sokken aan, en fluister net als Mammie: Ik ben er nog, maar wel in slow motion.